27 Mart Dünya Tiyatrolar Günü: Adıge Ulusal Tiyatrosu
Śey İbrahim adını taşıyan Adıge Cumhuriyeti Ulusal Tiyatrosu Sanat yönetmeni Hakuy Aslan ile Adıge tiyatrosu konulu bir konuşma yaptık.
Şu sıralar Ulusal tiyatro kapalı. Onarım ve yeni düzenlemeler yapılıyor. Oyuncuların hazırlandıkları odalarda ve sahnede değişiklik ve dekorasyon çalışmaları yapılıyor. Toz duman içinde duvarlarda çalışıyorlar. Tiyatrodan bir çok ses geliyor, ama kimin ne dediğini anlayamıyoruz. “Getir, al, kaldır”, gibi sesler duyuyoruz.
- Dekorasyon ustalarından memnunuz, var güçleriyle çalışıyorlar. Tiyatroyu önümüzdeki bahara yetiştirmeyi umuyorlar, – dedi Hakuy Aslan.
Yardımlaşacaklar
- Dekorasyon çalışmaları yapanlarla sanatçıların çalışmaları ne durumda?
- Sorumlulukları ölçüsünde işi ilerletiyorlar. Birbirlerine güçlük çıkarmıyorlar. Birbirlerini destekliyorlar. Oyuncular sahneye çıkma öncesinde hazırlanmak için özel odalar buluyorlar. Yakınmaların farkındayız, bu nedenle birbirimize güçlük çıkarmadan çıkış yolları buluyoruz.
-Aslan, dediğine göre, Ulusal tiyatroda onarım çalışmaları var, işleri tamamlamaya çalışıyorsunuz.
- Tiyatromuz vardı, şimdi de var, yarın da daha mükemmelleşerek var olacak ve yaşayacak. Buna inanıyorum.
En önemli sorumluluk
- Normal bir dönemde değiliz. Bunu dikkate alarak tiyatronun başta gelen sorun ve sorumlulukları konusunda neler söylersiniz?
- Tiyatro Adıge dilinin ve ulusal kültürün hizmetinde olacak. Sanatla ilgilenenlerin beğeni ve isteklerini göz önünde tutarak, temsiller, gösteriler düzenleyecek, Adıgey’de, kardeş cumhuriyetlerde, komşu Krasnodar Kray’da ve soydaşlarımızın yaşadığı dış ülkelerde oyunlar sahneleyeceğiz.
- Adıgece olarak sahneleyeceğiniz, Adıgeceye hizmet edeceğini düşündüğünüz oyunları belirlediniz mi?
- Oyun sayısı çok. Ulusal tiyatromuzun çalışmalarına bakarsak, gurur duyacağımız oyunlarımız var.
- İç açıcı güzel bir şey bu dediğin. “Gurur duydum”, buna birçok şeyi beklemek isterim.
- Nurbıy, aynı şeyleri düşündüğümüzü varsayıyorum. Herkesi kötülediğimizi, her şeyi imbikten geçirdiğimizi, suyu bulandırdığımızı, bu gibi şeylere ayarlı olduğumuzu söyleyenler var. Yaşamın iyi yanlarını, insanın güzel yanlarını ve özelliklerini tiyatroda göstermek istiyoruz. İyilik ve güzellik insanı eğitir. Örnek alınacak özellikleri izleyerek ve arayarak, gelişim yollarını düşünüyorsunuz.
- Üzüldüğümüz ya da kaygıya neden olan sorunlar tiyatroda sergileniyor, bu şeylerin bizi iyiye götürmesini istiyoruz, söylemek istediğin şey de bu değil mi?
- Eksiklikleri göz ardı edelim demek istemiyorum. Temsil sırasında Adıgece öğrenmenin önemini vurgulamak isterseniz, yaşamdan yaşanmış örnekler almanız, tiyatro diline göre kurgularak, dramatize ederek izleyicilere sunmanız gerekir.
- Tembeller, üşengeçler, hırsızlar ve çalışmak istemeyenler…
– Ne demek istediğini anladım. Iskalamayacak, onları da göstereceğiz, sunacağız.
- Tiyatronun gelişmesi için iyi piyes, onu sahneleyecek usta yönetmen, eğitimli oyuncular gerekir.
- İyinin ölçütü, sınırı olmaz. O söylediğin şeyler bizde de var, çalışmalarımızı ilerleteceğiz.
Yarışma, rekabet
- Temsil piyes ile başlar.
- Adıgey 100 yıllık bir devlet geleneğine ve devlet sistemine sahip ve buna ilişkin olarak kültür bakanlığımız tarafından düzenlenen yarışmanın yararını gördük. Değişik konuları işleyen piyeslerimiz var. Seçme yapabiliyoruz.
- İsimlerini söylemek ister misin?
Benzer İçerikler
- Hayır, kaygı duymak istemiyorum. Yazdıkları piyeslerin sahnelenmesini isteyenler var.
Sahnelenecek yeni piyesler
- Rusya yazarlar, gazeteciler birliği üyesi, Rusya halk ressamı Kat Tevçoj’un piyesi üzerine çalışıyorsunuz.
- “Tıke yıtığuj” (Tıka’nın Kurdu) oyununu 8-9 nisan günleri Maykop’ta göstermeyi düşünüyoruz.
- Piyesin konusu nedir?
- Piyes insan ile onu çevreleyen doğa arasındaki ilişkiler konulu. Kurt insanların içinde, yaşamı izliyor, kimi ya da neyi seçip alacak?
- “Nalmes’in” sahnesinde oyunlarınızı sunacaksınız. İlk izleyeceğimiz oyunu belirlediniz mi?
- Mamıy Yerecıbe’nin “Ğašem yımeziş” (Yaşamın Üç Ayı) adlı oyununu 19 Mart’da sahneleyeceğiz.
- Bu piyesi de sen sahneliyorsun. Oyuncuların kimler olduğunu söylersen sevinirim.
- Coleko Raşıd, Ćemeş Razıyet, Davır Jan, Hakuy Anźavır ve Boleko Adam rolleri üzerine çalışıyorlar.
- Dünya Tiyatro Günü’de hangi oyunu izleyeceğiz?
- 27 Mart Dünya Tiyatro Günü’nde, Adıge Cumhuriyeti tiyatroları birlikte “Nalmes”in Evi’nde ortak bir akşam toplantısı yapacaklar.
- Murate Çepaye’nin “Enaţem yığerxer” (Görev Tutsakları) piyesini 31 Mart’da izleyiciye sunacağız. Rolleri Beğuŝe Anzor, Ahmet Artur, Kebeh Anzor, Jude Askerbıy, Hakuy Anźavır, Qemeş Razıyet, Hathaqume Askerbıy ve Boleko Adam temsil edecekler.
- Yeni olarak izleyeceğimiz oyunlardan yeterince söz etmedin?
- “Dönüş Yapanı Tanrı Bağışlar” (Kezğezejırer Tham yeştejı) piyesini Neğoy Enver “Bromberg’de Yaşanan Süreç” (Bromberg şıqoğe prośéssır) piyesini İsup Timur sahneye hazırlıyor. –Bomberg Polonya’da bir şehir- Piyes bize çok ilginç geldi. Rusya Yazarlar ve Gazeteciler Birliği üyesi Derbe Timur’un yazdığı bir piyes. Oyunu sonbaharda gösterime sunmayı düşünüyoruz. Başka piyeslerimiz de var, yeni örnekler üzerinde de çalışıyoruz.
Amaçlar
- Amaçlarınız büyük. Tiyatronun ileri adımlar atması bağlamında en büyük engel ya da eksiklik olarak neyi görüyorsun?
- Sanat alanında çalışmalar yapan bir topluluğun üyelerinin birbirini anlaması ve birbirine saygı göstermesi gerekiyor. İyi yönetmen ve oyuncularımız var. Ancak genç oyunculara da gereksinim duyuyoruz. Yaratıcı grup içinde birkaç değişik alanda uzmanlaşmış kişilerin bulunması ve birlikte çalışmaları gerekiyor. Tiyatro insanı eğitiyor, geliştiriyor, yaşamı daha da güzelleştiriyor. Kendi anadilin ile söylediğin şeyin diğer dillerden farklı olduğu, olacağı tiyatro yoluyla anlaşılıyor.
- “Adıge mak” gazetesinden tiyatroya gelirken, “Ḱuśer teçoğu-tevçoğu” (Teker parmağı yere sırayla basar) dendiği gibi, insan yaşamı üzerine düşünerek geldim.
- Doğru, araba tekerinin parmakları sırayla yere basar. İnsan da yaşamı boyunca durmadan ileri gider. Adıge Hükümetine sonsuz teşekkür ederiz. Ulusal tiyatro statik olmaktan çıktı, amaçları doğrultusunda ilerliyor. Devlet organlarının desteğiyle yeni arayışlar içine girmiş bulunuyoruz, bahara tiyatronun kapılarını açarak girme umudu içindeyiz.
- Tüm arzularınızın gerçekleşmesini dilerim.
- Teşekkür ederim.
Yemţıĺ Nurbıy
Adıge mak, 18 Mart 2021
